Wprowadzenie globalnego podatku minimalnego w Polsce (Pillar 2)
1 stycznia 2025 roku mają wejść w życie w Polsce nowe przepisy dotyczące globalnego podatku minimalnego w związku z przyjętą 14 grudnia 2022 r. dyrektywą unijną 2022/2523 w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii (tzw. Dyrektywa GloBE). Są to działania wpisujące się w ogólnoświatowy konsensus nt. globalnego podatku minimalnego, którego celem jest zapewnienie, aby duże przedsiębiorstwa międzynarodowe płaciły co najmniej 15% podatek od dochodu osiągniętego w każdej jurysdykcji, w której przedsiębiorstwa te funkcjonują.
Co do zasady globalny podatek minimalny obejmie również podmioty korzystające z ulg podatkowych w ramach Polskiej Strefy Inwestycji (PSI) lub prowadzących działalność na obszarze Specjalnych Stref Ekonomicznych (SSE).
Zakres podmiotowy
Podatek minimalny będzie dotyczył międzynarodowych grup kapitałowych i grup krajowych o skonsolidowanych przychodach wynoszących minimum 750 000 000 euro i osiągniętych w co najmniej dwóch z czterech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających badany rok podatkowy (dla 2025 r. będą to lata 2021-2024). Poziom przychodów ustalany będzie wg metody rachunkowej (a nie podatkowej) w oparciu o Międzynarodowe Standardy Rachunkowości oraz Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej MSR/MSSF (lub inne akceptowalne standardy rachunkowości).
Rodzaje projektowanego podatku minimalnego
Polski projekt ustawy przewiduje trzy rodzaje podatku minimalnego:
- globalny podatek wyrównawczy;
- krajowy podatek wyrównawczy;
- podatek wyrównawczy od niedostatecznie opodatkowanych zysków.
Globalny podatek wyrównawczy w Polsce będzie płacony zwłaszcza przez mające siedzibę w Polsce jednostki (spółki) dominujące najwyższego szczebla międzynarodowych grup kapitałowych. Podatek ten będzie dotyczył dochodów globalnych tych korporacji, jeśli ich efektywne opodatkowanie będzie poniżej minimalnego poziomu opodatkowania, który ma wynosić 15%.
Krajowy podatek wyrównawczy w Polsce będzie płacony zwłaszcza przez mające siedzibę w Polsce jednostki (spółki) zależne międzynarodowych grup kapitałowych w sytuacji, gdy efektywne opodatkowanie tych podmiotów w Polsce nie osiągnie ww. minimalnego poziomu opodatkowania w wysokości 15%.
Podatek wyrównawczy od niedostatecznie opodatkowanych zysków będzie dotyczył polskich spółek, gdy ich jednostka dominująca najwyższego szczebla ma siedzibę w państwie niestosującym globalnego podatku minimalnego lub w państwie, gdzie stanowi jednostkę wyłączoną z mechanizmu globalnego podatku minimalnego
Wyrównawczy charakter podatku minimalnego będzie polegał na obowiązku uiszczenia różnicy pomiędzy podatkiem zapłaconym, a minimalnym poziomem opodatkowania 15%. Przykładowo spółka, która zapłaciła w danym państwie podatek w wysokości 10% będzie musiała dopłacić jeszcze 5% podatku (15% – 10%).
Dodatkowe obowiązki
Wprowadzenie tego podatku będzie wiązało się z nowymi pracochłonnymi obowiązkami dla przedsiębiorstw w zakresie ustalenia i raportowania poziomu opodatkowania. Przedsiębiorstwa będą musiały dostosować swoje procedury wewnętrzne, w szczególności dotyczące gromadzenia informacji rachunkowych i podatkowych oraz komunikacji pomiędzy podmiotami powiązanymi.
Podatnicy podatki minimalnego będą zobowiązani do obliczenia efektywnej stawki podatkowej dla każdej jurysdykcji, w której działają. Obliczenie tej stawki będzie odbywało się na poziomie danego państwa, a nie na poziomie konkretnej spółki. Będzie to wymagało obliczenia proporcji podatków płaconych przez jednostki z danej jurysdykcji (skorygowanych podatków kwalifikowanych) do dochodów tychże jednostek (kwalifikowanego dochodu). Następnie ustalona efektywna stawka opodatkowania będzie porównywana ze stawką minimalną 15%.
5-letnia bezpieczna przystań i wyłączenie z uwagi na substrat majątkowo-osobowy
Nowe przepisy przewidują maksymalnie 5-letni okres, podczas którego mniejsze grupy kapitałowe będą zwolnione odpowiednio od podatku globalnego lub krajowego podatku wyrównawczego. Zwolnienie to będzie to dotyczyło grup kapitałowych rozpoczynających działalność, których jednostki składowe znajdują się w nie więcej niż 6 państwach (wliczając Polskę) i suma wartości księgowej netto rzeczowych aktywów trwałych wszystkich jednostek składowych grupy nie przekracza 50 milionów euro.
W przypadku gdy efektywna stawka podatkowa będzie niższa niż 15%, przedsiębiorstwo będzie mogło uniknąć zapłaty podatku minimalnego, jeżeli będzie miało odpowiednio wysoki substrat majątkowo-osobowy, tj. odpowiednio liczną kadrę pracowników o określonym poziomie wynagrodzenia oraz znaczną wartość m.in. rzeczowych aktywów trwałych lub zasobów naturalnych. Wyłączenie z tego tytułu ma stopniowo maleć i docelowo osiągnąć po 31 grudnia 2031 r. poziom 5,8% z tytułu kwalifikowanych kosztów płac i 5,4% z tytułu kwalifikowanych rzeczowych aktywów trwałych.
Kalkulacja podatku
Kalkulacja podatku minimalnego jest to kilkuetapowa i skomplikowana procedura. W przypadku krajowego podatku wyrównawczego w pierwszej kolejności obliczyć należy tzw. jurysdykcyjny krajowy podatek wyrównawczy. Aby móc to zrobić niezbędne jest uprzednie ustalenie „indywidualnej stawki podatkowej” (jest to różnica pomiędzy minimalną stawką podatkową a efektywną stawką podatkową), „nadwyżki zysku” (jest to różnica pomiędzy jurysdykcyjnym kwalifikowanym dochodem netto a substratem majątkowo–osobowym) oraz „dodatkowego podatku wyrównawczego” (który może wystąpić, gdy podatnik dokonuje korekt wpływających na wysokość efektywnej stawki podatkowej obliczonej dla danego państwa za poprzednie lata podatkowe).
W kolejnym kroku oblicza się krajowy podatek wyrównawczy według wzoru:
JKPW X KDP
___________
SKDWP
gdzie:
JKWP – jurysdykcyjny krajowy podatek wyrównawczy,
KDP – kwalifikowany dochód podatnika,
SKDWP – suma kwalifikowanego dochodu wszystkich podatników.
Co istotne, krajowy podatek wyrównawczy oblicza się niezależnie od wysokości udziału własnościowego, jaki posiadają jednostki dominujące danej grupy w tej jednostce składowej będącej podatnikiem, jednakże nie ustala się krajowego podatku wyrównawczego, w przypadku podatnika, który osiągnął za rok podatkowy kwalifikowaną stratę.
W razie jakichkolwiek pytań lub wątpliwości związanych z globalnym podatkiem minimalnym, zachęcamy do kontaktu z Działem Podatkowym TIAS: office@tias.pl
Zobacz również
.png)
Ulgi podatkowe
Od 1 stycznia 2022 r. zarówno w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT), jak i w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) obowiązuje znacznie poszerzony katalog preferencji podatkowych. Obok już istniejących ulg pojawiło się wiele nowych. Dlatego też warto przeanalizować możliwość skorzystania z oszczędności podatkowych, jakie dają ulgi.
Ograniczenia dotyczące preferencji w podatku u źródła (WHT - withholding tax)
Od stycznia 2022 w Polsce nareszcie wdrożone zostały nowe przepisy dotyczące podatku u źródła. Wprowadzenie zmian miało na celu nałożenie nowych ograniczeń w zakresie stosowania preferencji w podatku u źródła.
Zmiany w zatrudnianiu obywateli Ukrainy
Od 1 lipca 2024 r. wprowadzone zostają zmiany związane z zatrudnianiem obywateli Ukrainy, na podstawie Ustawy z dnia 15 maja 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2024 r. poz. 854).